تعریف UI و UX به زبان ساده:
اگر از علاقهمندان طراحی سایت باشید مطمئنا با واژههای UI و UX برخورد داشتهاید، دو اصطلاحی که بین طراحان وب یا اپلیکیشن و خورههای تکنولوژی بارها و بارها تکرار میشود، در این آموزش از رسپینا وب قصد داریم به طور کامل و با بیانی ساده با این دو مفهوم آشنا شده و تفاوت آنها را بشناسیم، بد نیست در ابتدا و به صورت خلاصه بدانیم که واژه UI مخفف عبارت User Interface و به معنای رابط کاربری و واژهی UX مخفف عبارت User Experience و به معنای تجربهی کاربری میباشد، در ادامه به طور کامل راجع به این دو اصطلاح بحث کرده و تفاوتها و شباهتهای آنها را بررسی میکنیم.
در ابتدا بیایید کمی بیشتر با مفهوم این دو اصطلاح آشنا شویم:
UI یا رابط کاربری چیست و به چه معناست؟
همانطور که پیشتر گفتیم، واژهی UI خلاصه شدهی عبارت User Interface میباشد که در زبان فارسی آن را با عنوان رابط، واسط یا نمای کاربری میشناسیم.
رابط کاربری شامل المانهای دیداری یک محصول میشود، به عنوان مثال در یک وبسایت یا اپلیکیشن، تمام تصاویر به کار رفته، رنگبندیها، طراحی ظاهری دکمهها و… میتوانند در بردارندهی مفهوم UI باشند.
طراحان رابط کاربری یا UI Designerها وظیفهی ایجاد یکپارچگی و زیباسازی ظاهری یک محصول، برنامه یا وبسایت را بر عهده دارند.
طراح UI باید روانشناسی سایبر را بداند و انتظارات عمومی مخاطبان را بشناسد. در بحث SEO، یکی از مهمترین موضوعات در سایتها، بحث UI است. علاقهمندان به طراحی UI باید دانشپایه طراحی و الفبای طراحی را خوب بدانند؛ بنابراین، بایستی قدرت رنگ، حجم، اندازه، ابعاد، اصول طراحی و تناسب و تعادل در طراحی را بدانند. در عرصه UI خیلی مهم است که سابقه کار با انواع و اقسام سایت های داخلی و بینالمللی را داشته باشید تا با کسب تجربه طرحهای خوبی را خلق کند.
سایتت به سئو نیاز داره؟
هر سایتی برای رتبه گرفتن، به سئو نیاز داره. اگر تا الان روی سئوی سایتت کاری نکردی، بهتره که از همین امروز شروع کنی.
UX یا تجربهی کاربری چیست و به چه معناست؟
اصطلاح UX مختصر شدهی عبارت User eXperience میباشد که میتوان آن را تجربهی کاربری معنا کرد، این مورد را میتوان تمام عواطف، احساسات و تجربهی کاربر از کارکردن با یک محصول دانست، باید بدانیم طراحی تجربهی کاربری بسیار گسترده بوده و خود میتواند در بردارندهی UI نیز باشد.
در یک جمله تجربههایی که ما در استفاده از محصولات مختلف داریم باعث میشوند که آنها را بخریم یا خیر. طبیعتاً وقتی این تجربهها تا این حد مهم هستند که روی تصمیمگیریهای ما تأثیر مستقیم میگذارند. یک صنعتی هم به وجود آمده است که تمرکزش را روی خلق تجربههای شیرینتر برای کاربران باشد.
بهعنوانمثال:
در منو چه گزینههایی قرار داده شوند؟
باکس جستجو کجای صفحه قرار بگیرد؟
بنرهای تبلیغاتی کجای صفحه سایت باشند؟
پرسشهایی هستند که در آن ماهیت UX بیان میشود.
حال که کمی با مفهوم این دو واژه آشنا شدیم، با بررسی تصویر زیر بهتر آن را به خاطر میسپاریم.
مثال سس گوجه فرنگی در طراحی UI و UX یک محصول!
حتما بارها برای شما پیش آمده است که موقع مصرف یک سس گوجه فرنگی، دقیقا هنگامی که سس به انتها میرسد به سختی آن را از ظرف خارج میکنید و هرچه جعبهی سس را تکان میدهید سس باقی مانده در ظرف خارج نمیشود، هرچند این ظرفها ظاهر بسیار زیبا و چشمنوازی دارند اما از طرفی تجربهی چندان خوبی به شما منتقل نمیکنند.
با مشاهدهی این مشکل یکی از شرکتهایی که محصولات خوراکی تولید میکرد به این فکر افتاد که طراحی ظرف سسهای خود را تغییر دهد، آنها یک طرح عجیب برای ظروف سس خود به وجود آوردند، آن هم یک ظرف با سر پهن بود، به صورتی که شما به راحتی میتوانستید سس را به صورت سر و ته نگهداری کنید، هرچند ظاهر چندان جذابی نداشت اما مشکل قبلی را به خوبی حل کرد و مصرفکنندگان به راحتی میتوانستند تا انتها از محتوای سس مورد علاقهی خود لذت ببرند و این دقیقا همان تجربهی کاربری عالی برای مشتریان بود!
در اکثر مواقع زمانی که شما از یک برنامه یا وبسایت راضی نیستید، این امکان وجود دارد که مشکل از طراحی تجربهی کاربری نامناسب آن سرویس باشد، هرچند یک وبسایت میتواند از از لحاظ ظاهری زیبا باشد، اما در کنار آن باید احساس خوبی در کاربر ایجاد کند، از این رو میگوییم طراحی UI یکی از بخشهای زیر مجموعه طراحی UX است.
برای درک بهتر این موضوع رسپینا وب را مثال میزنیم، تمام آنچه که شما در ظاهر سایت میبینید، شامل رنگبندیها، فونت، تصاویر در دستهی UI یا طراحی رابط کاربری قرار میگیرند و در سمت دیگر، محل قرار گیری لینک و دکمهها، منوی دستهبندی بالای سایت، بخش مشاوره و… به گونهای قرار دارند که شما بتوانید به راحتی آنها را پیدا کرده و مورد استفاده قرار دهید که در دستهی طراحی تجربهی کاربری یا UX قرار میگیرند.
طراحی تجربهی کاربری را میتوان در 6 بخش اصلی دستهبندی کرد، که عبارتند از:
- محتوای مناسب و کاربردی: دلیل اصلی استفاده کاربر از یک برنامه یا وبسایت دسترسی به محتوای مورد نیازش میباشد، بنابراین یکی از مهمترین مراحل برای ساخت یک تجربهی کاربری عالی ارائه محتوای کاربردی و مناسب به کاربر است.
- معتبر بودن محتوا: مورد بعدی که باعث اعتماد کاربر به یک محصول یا سرویس میشود، ارائهی محتوای معتبر به وی میباشد، به عنوان مثال در یک متن خبری حتما منبع رسمی خبر را ذکر کنید و همچنین از نوشتن متن به صورت عامیانه جدا خودداری کنید.
- استفادهی ساده: یک محصول باید به سادگی به دست مخاطب برسد و مخاطب بتواند به سادگی از محصول یا سرویس مورد نظر خود استفاده کند، بازاریابی صحیح برای یک سرویس و کاربرد آسان برای مخاطب میتواند به طور چشمگیری تجربهی کاربری محصول را بهبود ببخشد.
- کاربرد پذیری: سرویس شما هرچقدر هم باکیفیت، معتبر و زیبا باشد ولی کاربر نتواند به صورت کاربردی از آن استفاده کند تجربهی خوبی در کاربر ایجاد نخواهد کرد، قرارگیری صحیح دکمهها، دستهبندی و ساختار مناسب برای محتوا و قالببندی وبسایت یا برنامه، نامگذاری مناسب و صحیح صفحات و… میتواند احساس خوبی را به کاربر منتقل کرده و در نتیجه تجربهی کاربری خوبی را در وی ایجاد کند.
- طراحی ظاهری: طراحی زیبا و دلنواز صفحات، رنگبندی صحیح، آراستگی ظاهری، استفاده از فونتهای مناسب، بهرهگیری از المان و تصاویر گرافیکی زیبا و با کیفیت، میتواند تجربهی بسیار خوبی را در کاربر ایجاد کنید، همانطور که متوجه شدهاید این موارد را میتوان UI نامید، بنابراین میتوان فهمید که UI زیر مجموعهای از UX میباشد.
- در دسترس بودن: محصول یا سرویس شما باید همیشه در دسترس باشد، به عنوان مثال اگر کاربر هنگام مراجعه به یک وبسایت با خطای 404 و یا خطای سرور مواجه شود، احساس نامناسبی به وی منتقل خواهد شد، علاوه بر اینها، در دسترس بودن محتوا، سرعت بارگذاری مناسب، و نمایش صحیح سایت در مرورگرهای مختلف نیز در تجربهی کاربری تاثیر قابل توجهی خواهند گذاشت.
در نهایت UI و UX چه تفاوتی با هم دارند!
حتما تا به حال با تفاوتهای UI و UX آشنا شدهاید، در ادامه به طور خلاصه به بررسی این مورد میپردازیم:
- UI و UX دو مفهومی هستند که معمولا توسط افراد تازهکار با هم اشتباه گرفته میشوند، همانطور که پیشتر گفتیم واژهی UI مخفف User Interface و به معنای رابط کاربری و واژهی UX مختصر شدهی عبارت User Experience و به معنای تجربهی کاربری میباشد.
- UI به مطالعهی طراحی ظاهری محصول میپردازد، در حال UX جنبههای عاطفی و احساسات کاربر را نیز در بر میگیرد، بنابراین UI یکی از زیر مجموعههای UX است.
- UI و UX به طور قابل توجهی مکمل یکدیگر هستند و برای ایجاد یک تجربهی کاربری دلنشین و لذتبخش وجود هر دوی آنها لازم و ضروری بوده و نمیتوان یکی را بر دیگری ارجح دانست.
- طراحی UI یک محصول بیشتر به سلیقهی طراح بستگی دارد، در حالی که در طراحی UX باید سلیقه، عواطف و فرهنگ کاربران را در نظر گرفت.
چگونه میتوان سایتی مطابق با اصول UI و UX ایجاد کرد؟
در یک کلام، به شما میگوییم کاربر باید بتواند خیلی راحت به آنچه میخواهد برسد، چه از نظر محتوا و چه از نظر ظاهر و طراحی رابط کاربری، در طراحی UX یک اصل مهم وجود دارد و آن این است:
چیدمان و نحوهی قرارگیری المانهای سایت باید به گونهای باشد که کاربر بدون هیچ درنگی به نیاز خود برسد، از چیدمان منویهای سایت گرفته تا صفحات و محتوای داخلی، سرعت دسترسی، نمایش صحیح پیغامها، خطاها و… همهوهمه باید به بهترین شکل ممکن در اختیار او باشد.
نظر شما در اینباره چیست؟ محتوای این آموزش را یک محتوای کاربر پسند میدانید؟ چه نظری درباره رسپینا وب دارید؟ به نظر شما اصول UI و UX در سایت رعایت شدهاست؟ دیدگاههای ارزشمند خود را در بخش نظرات همین پست با ما و سایر کاربران به اشتراک بگذارید.