رسپینا وب، ارائه دهنده خدمات نوین.
CDN چیست؟
سرعت کند بارگذاری سایت، لود نشدن فیلم یا باز نشدن یک عکس ساده، از اتفاقات نا‌امید‌کننده‌ای است که شما را از ادامه تحقیقات یا تماشای فیلم آخر هفته‌تان منصرف خواهد کرد! در دوران اینترنت‌های Dial-up و ADSL این کلمه با سرعت اینترنت همراه بود.
با افزایش تاکید گوگل روی افزایش سرعت بارگذاری سایت‌ها و تاثیر آن در سئوی سایت افراد بسیاری به فکر افزایش سرعت سایت با روش‌های متفاوت افتاده‌اند. یکی از روش‌های افزایش سرعت بارگذاری سایت استفاده از CDN است.
CDN چیست؟ CDN مخفف عبارت Content Delivery Network به معنای شبکه توزیع محتوا یا شبکه تحویل محتوا می‌باشد. CDN عبارتست از شبکه‌ای از سرورها در نقاط مختلف جغرافیایی که در کنار هم کار می‌کنند و هدف آن‌ها ارسال محتوای سایت از سرور نزدیکتر به سمت کاربر به منظور افزایش سرعت بارگذاری سایت است. افزایش سرعت بارگذاری سایت یکی از مزایای استفاده از شبکه توزیع محتوا است. امروزه بیش از نیمی از ترافیک وب از طریق CDN ها ارسال می‌شود.
سرویس CDN برای حل مشکل ترافیک اینترنتی ناشی از ارائه‌ی محتوای حاوی تصاویر و ویدیو ایجاد شد. تا پیش از ظهور CDNها، دریافت محتوای اینترنتی از سرورهایی که از نظر جغرافیایی به کاربران دور بودند، بیش از حد طول می‌کشید. این سرویس حالا به‌قدری رشد کرده تا هر نوع محتوای اینترنتی که فکرش را بکنید، از متن، تصویر، ویدیو و اسکریپت گرفته تا دانلود نرم‌افزار، اسناد، پورتال‌ها، خرید آنلاین، استریم زنده، اجرای بازی آنلاین و فعالیت در شبکه‌های اجتماعی را در برمی‌گیرد.
شبکه‌های CDN اواخر دهه‌ی ۱۹۹۰ ظهور پیدا کردند و تا امروز سه نسل تکامل را پشت سر گذاشته‌اند. نسل اول CDNها بر اصول مدیریت هوشمند ترافیک شبکه و مراکز داده برای تکثیر متمرکز بود.
نسل دوم این تکنولوژی در پاسخ به افزایش سرویس‌های استریم موسیقی و فیلم و رسانه‌های خبری و همچنین برای حل چالش‌های جدید ارائه‌ی محتوا در گوشی‌های هوشمند توسعه یافت. در این زمان شرکت‌ها از تکنیک رایانش ابری و شبکه‌های همتا‌به‌همتا برای سرعت بخشیدن به توزیع محتوا استفاده می‌کردند.
و اما نسل سوم CDNها که همچنان درحال توسعه و تکامل است، روی ساختار رایانش لبه‌ای (edge computing) تمرکز دارد که براساس آن، داده‌های مشتریان در نزدیکی منبع داده پردازش می‌شود. شبکه‌های لبه‌ای خودگردان که قابلیت مدیریت خود را دارند ممکن است گام بعدی در پیشبرد تکنولوژی CDN باشد.
CDN چگونه کار می‌کند؟
مأموریت اصلی CDN کاهش تأخیر آزاردهنده‌ای است که هنگام تلاش برای دسترسی به صفحه وب یا استریم ویدیو تجربه می‌کنید. این تأخیر اگرچه در اکثر نقاط دنیا با واحد میلی‌ثانیه اندازه‌گیری می‌شود، وقتی پای استریم سریال محبوب یا اجرای بازی آنلاین وسط می‌آید، همین چند میلی‌ثانیه تأخیر هم ممکن است به چشم کاربر اندازه‌ی چند سال بیاید؛ دربرخی مواقع هم اگر زمان اتصال کاربر به سرور از زمان تعیین‌شده بیشتر شود، با خطای تایم‌اوت (time-out) روبه‌رو می‌شود و کلاً از دسترسی به محتوای موردنظرش باز می‌ماند.
اینجا است که شبکه‌های توزیع محتوا به میدان می‌آیند تا با کاهش فاصله‌ی فیزیکی سروری که محتوا در آنجا تولید شده، زمان دسترسی کاربر به آن را کاهش دهند. بنابراین، هرچه CDN ها بزرگ‌تر و سرورهای آن‌ها در دنیا گسترده‌تر باشد، عملکرد به‌مراتب بهتری در تحویل سریع‌تر و باکیفیت‌تر محتوا خواهند داشت.
فرض کنید یکی از روزهای آخر هفته می‌خواهید از یکی از وب‌سایت‌های استریم ویدیو، فیلم موردعلاقه‌ی خود را تماشا کنید. چنانچه این وبسایت از CDN استفاده کند (که به احتمال ۹۰ درصد همین‌طور است)، آن‌وقت CDN برای پخش فیلم موردنظر شما، در شبکه‌اش دنبال سروری می‌گردد که از نظر موقعیت جغرافیایی به شما نزدیکتر باشد و فایل ویدیو را از سرور اصلی گرفته و نسخه‌ای از آن را روی سرور نزدیک به شما ذخیره می‌کند. بدین‌ترتیب، سایر کاربرانی که در شهر شما زندگی می‌کنند هم به همان نسخه‌ی کش‌شده از فیلم دسترسی خواهند داشت. اگر هم فیلمی که قصد تماشایش را داشتید در سرور وجود نداشته باشد یا قدیمی شده باشد، CDN نسخه‌ی جدید را روی سرور نزدیک به شما ذخیره می‌کند تا برای دفعات بعدی، در دسترس باشد.
برای درک جادوی CDNها که در پشت صحنه‌ی اینترنت اتفاق می‌افتد، بیایید آن را شبیه مسیریابی ترافیک شهری در دنیای واقعی در نظر بگیریم. مثلاً فرض کنید از نقطه‌ی A به B راهی وجود داشته باشد که در نبود ترافیک، سریع‌ترین مسیر است؛ اما اگر این مسیر شلوغ شود، رانندگان دیگر مجبور می‌شوند از مسیرهای دیگری به B برسند. شاید در این حالت، مسیر چند دقیقه‌ای طولانی‌تر شود (البته در مقیاس سرعت اینترنت، این افزایش مسیر در حد میکروثانیه است)، اما در عوض دیگر از ترافیک سنگین و اعصاب‌خردکن خبری نیست. البته این احتمال هم وجود دارد که شما جزو رانندگانی باشید که از مسیر کوتاه‌تر رفته‌اند، چون رانندگان دیگر تصمیم گرفته‌اند مسیرهای طولانی‌تر را انتخاب کنند. بنابراین، روش کار CDN طولانی‌تر کردن مسیر یا کندتر کردن سرعت دسترسی به اینترنت نیست؛ بلکه موضوع برقراری تعادل در حجم ترافیک کاربران و استفاده از تمام منابع موجود در راستای بهبود تجربه‌ی وبگردی آن‌ها است.
به‌عبارت دیگر، اگر CDNها نبودند، ما هر روز پشت ترافیک اینترنتی شبیه ترافیک خیابان‌های مشهد در روزهای عید نوروز گیر می‌کردیم و با کلی سردرد در نهایت از وبگردی چشم‌پوشی می‌کردیم.
معرفی سرور مادر؛ تضمین امنیت سایت به کمک IXPs
CDN سرورهای مختلف را در نقطه‌های اتصال اینترنت قرار می‌دهد. IXPs یا نقاط تبدیل اینترنت، مکان‌های ثابتی هستند که برای ایجاد دسترسی شبکه‌های مختلف اینترنت ایجاد شده‌اند. با اتصال به این نقاط، سرویس‌های خدمات‌دهنده CDN می‌توانند هزینه‌های انتقال داده را به‌شدت کاهش داده و سرعت آن را افزایش دهند.
معمولاً شرکت‌های ارائه‌دهنده این خدمت، سرور مادر یا هاست را در یک مکان استراتژیک و با امنیت بالا قرار می‌دهند تا از هرگونه خطا، خاموشی و حملات شبکه در امان باشند. به همین دلیل است که انتخاب هاست نیز اهمیت بسیاری برای میزبانی سایت برای کسبوکارهای مختلف دارد.
چه فایل‌هایی در CDN ذخیره می‌شود؟
CDN، به شما اجازه می‌دهد که محتوای وبسایت خود را در حافظه پنهان (CACHE) سرورهای CDN ذخیره کرده و در زمان درخواست کاربر این فایل‌های ذخیره شده از سرور لبه به سمت کاربر ارسال شود. CDN فایل‌های استاتیک با فرمت زیر را ذخیره می‌کند. مدت زمان اعتبار فایل ذخیره شده بسته به تنظیمات ارسالی از طرف هاست شما به سرور لبه متغیر است.
CDNها فایل‌های زیر را ذخیره می‌کنند:
- تصاویر: PNG, JPG, SVG, GIF, TIF
- استایل‌شیت: CSS
- جاوا اسکریپت: JS
- ویدیو و صدا: FLV (Flash), HLS, MP4 (HTML5 videos), MOV (QuickTime), WMV (Windows Media), MP3 and WAV
- فونت‌های وب: EOT, TTF, OTF, CFF, AFM, LWFN, FFIL, FON, PFM, PFB, WOFF, SVG, STD, PRO, XSF, و…
- سایر فرمت‌های فایل: HTML, JSON, PDF, DOC, PPT, XLS, EPUB, ODT, ODP, ODS, TXT, RTF, ZI
در صورت تغییر فایل‌های بالا بایستی به پنل تنظیمات CDN خود رفته و درخواست بروزرسانی حافظه کش (حافظه پنهان) را ثبت کنید.
سایتت به سئو نیاز داره؟
هر سایتی برای رتبه گرفتن، به سئو نیاز داره. اگر تا الان روی سئوی سایتت کاری نکردی، بهتره که از همین امروز شروع کنی.
کاربرد CDN؛ مزیتی که شرکت‌های بزرگ از آن چشم‌پوشی نمی‌کنند!
مزایا و کاربرد استفاده از CDN به‌طور مستقیم به ابعاد و نوع اینترنت موردنیاز وابسته است. با این وجود برای اینکه بتوان به سوال مزایای CDN چیست پاسخ داد، به‌طور خلاصه، این موارد را در ادامه بیان کرده‌ایم:
- بهبود وضعیت سئو سایت
- کسب رتبه بهتر در نتایج جستجوی گوگل
- کاهش مصرف پهنای باند و ترافیک هاست
- افزایش تعداد صفحات بررسی شده در روز توسط روبات های گوگل
- افزایش رضایت بازدیدکنندگان به دلیل بهبود سرعت بارگذاری سایت
- بالا بردن ایمنی سایت
- ارتباط و همخوانی راحت با مدیریت محتوای وردپرس
همان‌طور که گفته شد، یکی از دلایل استفاده از سرویس CDN تاثیر آن بر سئو سایت است. همین موضوع، اهمیت یادگیری سئو و بهینه‌سازی سایت را نشان می‌دهد. پیشنهاد می‌شود ابتدا، با مطالعه مقاله «بهینه سازی سایت» آگاهی خود را در خصوص سئو و نحوه به‌کار‌گیری آن افزایش دهید.
اهمیت CDN برای اقتصاد دیجیتال و پیشبرد اهداف آن
با ادامه‌ی گذار جهان به اقتصاد دیجیتال، کسب‌کارهای بیشتری از اینترنت برای بازاریابی محتوا استفاده می‌کنند تا به بیشترین تعداد مشتری دسترسی پیدا کنند. در بازاریابی محتوا هم وب‌سایت‌ها نقش مهمی ایفا می کنند. در حالت ایدئال، زمان بارگیری وبسایت باید ۴ ثانیه یا کمتر باشد، هرچند کاربران امروزی که به جدیدترین تکنولوژی‌های روز دسترسی دارند، انتظار دارند حداکثر زمان بارگذاری وبسایت ۲ ثانیه باشد.
مطالعات نشان می‌دهد که تقریباً ۵۰ درصد کاربران وب انتظار دارند صفحات وب در کمتر از ۲ ثانیه لود شود و ۴۰ درصد هم درصورتی که زمان بارگذاری بیش از ۳ ثانیه باشد، کلاً قید بازدید از آن وبسایت را می‌زنند. در ضمن، ۷۹ درصد خریداران آنلاین می‌گویند دیگر به وب‌سایتی که کُند بارگذاری می‌شود، سر نخواهند زد. برای همین، استفاده از CDN برای کاهش تأخیر بارگذاری وبسایت و راضی نگه داشتن کاربران برای تمام کسبوکارهای اینترنتی حیاتی است.
زمان ایدئال بارگیری وبسایت باید ۴ ثانیه یا کمتر باشد.
براساس آزمایش‌های مختلف، CDN میانگین تأخیر بارگذاری وبسایت را درمقایسه با وب‌سایت‌هایی که از CDN استفاده نمی‌کنند، تا ۷۰ درصد کاهش می‌دهد. این‌روزها سرعت بارگذاری محتوای آنلاین برای پیشبرد اهداف اقتصاد دیجیتال حرف اول را می‌زند، چون تأثیر درخودتوجهی بر کاهش بانس ریت (Bounce rate) و تجربه‌ی کلی کاربر دارد.
جالب است بدانید CDNها خدمات امنیتی هم ارائه می‌دهند؛ ازجمله محدودیت نرخ درخواست (Rate limiting) برای جلوگیری از حملات DoS، فایروال برنامه‌های تحت وب (WAF) و مهم‌تر از همه، محافظت دربرابر حملات منع سرویس توزیع شده (DDoS). بدین‌ترتیب، در دنیایی که خیلی وقت است در مسیر صددرصد دیجیتالی شدن گام برداشته و تجربه‌ی کاربران موفقیت و شکست کسبوکارهای آنلاین را مشخص می‌کند، CDNها کلیدی‌ترین مهره‌های بازی به‌شمار می‌روند.
معایب سرویس توزیع محتوا چیست؟
تنها مشکل CDN آن است که معمولا رایگان نبوده و برای استفاده از آن باید هزینه پرداخت شود. در حال حاضر تعداد معدودی از شرکت‌های ایرانی سرویس CDN را ارائه می‌دهند. در این بین، معروف‌ترین نمونه‌های خارجی آن عبارتند از MaxCDN، VPS.net و Amazon Cloudfront که در میان آن‌ها بهترین شرایط هزینه ای را MaxCDN دارد.
نحوه استفاده از CDN برای کسبوکارهای بزرگ و کوچک
بسیاری از شرکت‌های بزرگ مانند مایکروسافت، اپل و گوگل، به کمک CDN، اطلاعات مختلف را به میلیون‌ها کاربر در سراسر دنیا ارسال می‌کنند. برای مثال، برنامه iTunes از شرکت اپل، موزیک و ویدئو‌ها را از طریق CDN برای کاربران خود قابل دسترس کرده‌اند.
شرکت آمازون، بزرگ‌ترین ارائه‌دهنده داده‌های ابری در دنیا، طی تحقیقاتی دست یافت که یک ثانیه تاخیر در بارگذاری اطلاعات، حدود یک میلیون و 600 هزار دلار در فروش سالیانه به شرکت ضرر وارد خواهد کرد. در‌حالی که غول موتور جستجوی گوگل، این زمان را 0.4 ثانیه و ضرر وارد‌شده را 8 میلیون سرچ کمتر در روز برآورد کرده است!
با وجود همچین نتایج وحشتناک، آن هم فقط به‌دلیل کسری از ثانیه، بعید نیست که شرکت‌های بزرگ در دنیا حاضرند میلیون‌ها دلار صرف بهینه‌سازی سایت و سرعت بارگذاری اطلاعات خود صرف کنند.
با‌این‌حال، آیا CDN برای کسبوکارهای کوچک نیز کاربرد دارد؟ به عنوان مدیر یک استارتاپ یا کسب‌و‌کار کوچک، چگونه می‌توانید از CDN استفاده کنید؟ راه‌های بسیاری برای شما وجود دارد! فقط کافی است شروع کنید. ابتدا پیشنهاد می‌شود با بهینه‌سازی سایت و کدنویسی، سرعت بارگذاری اطلاعات را افزایش دهید. سپس به کمک سرویس‌های CDN مختلفی که وجود دارد، اطلاعات کسب‌و‌کار خود را در اختیار همه مردم قرار دهید.
بهبود وضعیت سایت با کدنویسی یا CDN؛ مسئله این است!
در این مقاله به سوال «CDN چیست و چه کاربردی دارد» پاسخ دادیم. از آن‌جایی که شبکه توزیع محتوا در ایران به‌صورت محدود ارائه می‌شود، بسیاری از کسب‌و‌کار‌ها نسبت به استفاده از آن مطمئن نیستند.
به‌طور‌کلی برای بهبود سرعت بارگذاری سایت، افزایش رضایت کاربری و برقراری امنیت شبکه، راه‌های دیگری نیز وجود دارد. یکی از آن‌ها، رعایت استانداردهای سئو تکنیکال در طراحی سایت است که برای آشنایی بیشتر پیشنهاد میکنیم در زمان مناسب مقاله «سئو سایت» رو در سایت رسپینا وب مطالعه کنید. با به‌کار‌گیری این تکنیک‌ها، سرعت سایت بدون صرف هزینه‌های سنگین بهبود می‌یابد.
اگر شما نیز تجربه به‌کار‌گیری از روش‌های گفته شده را دارید، با ما در قسمت نظرات درمیان بگذارید. علاوه‌بر این، کارشناسان رسپینا وب آماده پاسخگویی به سوالات شما خواهند بود.